Οι φάροι της Κύπρου: Ήλιος των ναυτικών μέσα στη νύχτα

Από το Κάβο Γκρέκο και το Ακρωτήριο Αρναούτη και από το Ακρωτήριο του Αποστόλου Ανδρέα και την Κερύνεια, στη Λεμεσό, την Πάφο και την Λάρνακα οι 8 φάροι της Κύπρου αναλάμπουν το φως της ελπίδας και αποτελούν πυξίδα ζωής και πορείας για τους Ναυτικούς. Σημεία αναφοράς για τη ναυσιπλοΐα και ζωντανά μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας.
Φάρος του Κάβο Γκρέκο
Φάρος Ακρωτηρίου Αρναούτη
Κλείδες – Απόστολος Ανδρέας
Φάρος της Κερύνειας
Φάρος στον Κορμακίτη
Φάρος στο Κάβο Γάτα
Φάρος στο Κάβο Γάτα
Φάρος στην Κάτω Πάφο
Φάρος στο Κάβο Κίτι
Το φαρικό δίκτυο της Κύπρου αρχίζει κατά την περίοδο της Αγγλικής αποικιοκρατίας. Ο πρώτος φάρος άναψε στην Πάφο το 1888 και για 135 ολόκληρα χρόνια στέκει ως πέτρινος προστάτης και φωτεινός καθοδηγητής της ρότας των ναυτικών.
Ο επιβλητικός φάρος της Κάτω Πάφου αποτελεί στολίδι και σημείο αναφοράς για την πόλη. Η έκταση του εντάσσεται στον αρχαιολογικό χώρο που βρίσκεται δίπλα από το γραφικό λιμανάκι της Πάφου.
Η παρουσία του φανερώνει και αποδεικνύει την οριστική πορεία της Κύπρου μέσω των θαλασσών ως επίσης και τη σχέση της με τους ανθρώπους της θάλασσας.
Οι καθαρές γραμμές και η απουσία αρχιτεκτονικών υπερβολών στο οικοδόμημα του μαγνητίζει τα βλέμματα δεκάδων χιλιάδων ξένων και ντόπιων επισκεπτών κάθε χρόνο.
Φάρος στην Κάτω Πάφο
Όπως αναφέρει η Αρχαιολογική λειτουργός Δρ Ανθή Καλδέλη ο συγκεκριμένος φάρος είναι κυκλικής διατομής η οποία μειώνεται καθώς αυξάνεται το ύψος. Είναι λίθινης κατασκευής με τοπικά υλικά και γι’ αυτό το λόγο, σημειώνει, εντάσσεται αρμονικά με το φυσικό τοπίο.
Ο φάρος της Πάφου έχει ύψος 37 μέτρα και σύμφωνα με τον Λειτουργό της Αρχής Λιμένων Χρυσόστομο Χριστοδούλου εκπέμπει μέχρι τα 17 ναυτικά μίλια κάθε 15 δευτερόλεπτα με μια άσπρη αναλαμπή.
Ο νεότερος χρονολογικά φάρος στην Κύπρο δεσπόζει του Ακρωτηρίου Αρναούτη, της χερσονήσου του Ακάμα, από το 1989.
Ξεχωρίζει για την σιδερένια του κατασκευή αλλά και για το ύψος του που αγγίζει τα 211 μέτρα. Πρόκειται για τον ψηλότερο φάρο της Κύπρου.
Σύμφωνα με το Λειτουργό του Τμήματος Δασών Φειδία Χαραλάμπους από το 1940 μέχρι το 1987 ο χώρος αυτός λειτουργούσε ως παρατηρητήριο και τον διαχειριζόταν το τελωνείο.
Από το 1988  έχει περιέλθει στη διαχείριση της Αρχής Λιμένων και πλέον λειτουργεί σαν φάρος.
Εκπέμπει 17 ναυτικά μίλια με 2 άσπρες αναλαμπές κάθε 15 δευτερόλεπτα. Λόγω της μακρινής απόστασης, ο συγκεκριμένος φάρος δεν έχει κτιστεί με τη γνωστή αρχιτεκτονική του πύργου- φάρου.
Από το Ακρωτήρι Αρναούτη καλύπτει τις ακτογραμμές μέχρι τον Κόλπο Χρυσοχούς και νοτιότερα μέχρι την θαλάσσια περιοχή της Πέγειας.
Στη Λάρνακα, αγέρωχος φύλακας της θάλασσας είναι ο πέτρινος φάρος στο Κάβο Κιτι ο οποίος εντυπωσιάζει με το οκταγωνικό του σχήμα.
Το 1891, οι Άγγλοι ενσωμάτωσαν την οικία του φαροφύλακα και το 1901 προχώρησαν στην ανοικοδόμηση του.
Ο φάρος αποτελεί σήμα κατατεθέν της κοινότητας Περβολιών και συνεχίζει μεχρι τις μέρες μας να καθοδηγεί και να προφυλάσσει τους σύγχρονους θαλασσοπορους και Ναυτικούς.
Ο κάθε φάρος αναβοσβήνει για να δηλώσει την ταυτότητα του. Και για να αναγνωρίσουν  οι ναυτικοί τη θέση που βρίσκονται. Ο φάρος στο Κάβο Κίτι εχει τρεις συνεχόμενες αναλαμπές, χρώματος λευκού ανά 15 δευτερόλεπτα, αναφέρει ο Ανώτερος Λιμενικός Λειτουργός Γιώργος Κάττος και απέχει από το ύψος της θάλασσας 20 μέτρα. Η εμβέλεια του φωτός του είναι τα 3 μίλια.
Την ίδια περίπου χρονική περίοδο εκσυγχρονίζεται και ο φάρος της Λεμεσού στο Κάβα Γάτα.
Πρόκειται για λιτό και απέριττο κτίσμα στο οποίο είναι ενσωματωμένη η οικία όπου διέμενε ο φαροφύλακας.
Ο φάρος στο Κάβα Γάτα δεσπόζει της νοτιοδυτικής ακτογραμμής της χερσονήσου Ακρωτηρίου και βρίσκεται στην ομώνυμη περιοχή εντός των Βρετανικών Βάσεων.
Για την ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου, ακίνητος σύντροφος και πιστός παρατηρητής των θαλασσοπόρων και των ταξιδιωτών αποτελεί ο εκπληκτικός φάρος στο Κάβο Γκρέκο.
Κτίστηκε από τους Άγγλους αποικιοκράτες το 1891 με πανομοιότυπο τρόπο όπως ο φάρος της Κάτω Πάφου.
Ειναι κι αυτοί οι φάροι που βρίσκονται θεμελιωμένοι και απομονωμένοι σε μια γυμνή λωρίδα γης, σκλαβωμένης γης, ματωμένης, με πληγές που παραμένουν ακόμη ανοικτές. Τρεις φάροι που εξακολουθούν ακίνητοι και αέναοι να φωτίζουν τις στεριές μιας μοιρασμένης πατρίδας. Στις απομακρυσμένες Κλείδες του Ακρωτηρίου Αποστόλου Ανδρέα, στην Κερύνεια και τον Κορμακίτη.
Ακρωτήρι Αποστόλου Ανδρέα- Κλείδες
Φάρος στην Κερύνεια
Φάρος στον Κορμακίτη- Φώτο Παύλος Νακουζή
Μέχρι το 1982, οι φάροι εκτός από το φως τη νύχτα ακτινοβολούσαν ψυχή! Με την αυτοματοποίηση τους, στέκουν πλέον  βουβοί και αγέρωχοι στο καθήκον τους υπενθυμίζοντας την αέναη πάλη του ανθρώπου με τη θάλασσα.
Η πρώτη αναφορά στους φάρους απαντάται στην Ιλιάδα του Ομήρου. Επρόκειτο ουσιαστικά για πυρσούς που ανάβονταν σε ψηλά σημεία κοντά στις ακτές. Τον 15ο αιώνα εμφανίζεται ο άνθρακας ενώ μέχρι το 18ο αιώνα χρησιμοποιήθηκαν διαφόρων ειδών λάδια τα οποία αν και είχαν μεγαλύτερη διάρκεια παραγωγής φωτός, ωστόσο ήταν ασύμφορα.
Η ανακάλυψη της ασετιλίνης ,το 1911, φέρνει πρόοδο στην τεχνολογία των φάρων παγκοσμίως. Για πρώτη φορά γίνεται εφικτή η αυτόματη παραγωγή φωτός χωρίς επίβλεψη.
Σε ότι αφορά την εξέλιξη στον τρόπο λειτουργίας των φάρων ο κ Κάττος σημειώνει πως μέχρι το 1960 αντικαθίσταται το αέριο της ασετιλίνης όπου ήταν δυνατή η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Η δεύτερη μεγάλη επανάσταση γίνεται το 1980 όπου εμφανίζονται τα πρώτα φωτοβολταϊκά. Παρόλο προσθέτει που η εμφάνιση των φωτοβολταικών συστημάτων αυτοματοποίησε πλήρως τους φαρους, ωστόσο η εξέλιξη αυτή αποτέλεσε το κύκνειο άσμα της παρουσίας των φαροφυλάκων.
Σε ολόκληρο τον πλανήτη στέκουν αγέρωχοι κόντρα στα κύματα της θάλασσας 18 χιλιάδες 500 φάροι! Με αξιοθαύμαστο τον φάρο της Αλεξάνδρειας ο οποίος ανακατασκευάστηκε και συγκαταλέγεται στα 7 θαύματα του κόσμου.