Μια ανάσα από τη Λευκωσία και συγκεκριμένα 500 μέτρα νοτιοδυτικά του Δήμου Λατσιών, ένα σπουδαίο μνημείο γεωλογικής κληρονομιάς σε περιμένει για να σου αφυπνίσει το ενδιαφέρον δίνοντας σου πολύτιμες πληροφορίες για το ιστορικό παρελθόν του τόπου μας.
Πρόκειται για το αθέατο και υπέροχης ομορφιάς φαράγγι της «Κακκαρίστρας» όπου εκεί πολυάριθμα κογχύλια και όστρακα, συνθέτουν ένα μοναδικό μωσαϊκό απολιθωμάτων, υψηλής ποιότητας και αξίας.
«Μάρτυρες» μιας μακραίωνης ιστορίας, τα αμέτρητα απολιθωμένα κογχύλια και όστρακα, που εμφανίζονται στα πετρώματα των τοιχωμάτων του φαραγγιού της “Κακκαρίστρας”, φέρουν στο φως τα μυστικά της ανάδυσης της Κύπρου από τα βάθη της θάλασσας πριν από 2 περίπου εκατομμύρια χρόνια!
Τα απολιθώματα οστράκων και κογχυλιών, των ειδών Ostrea edulis και Ballanus tintinabulum, προέκυψαν λόγω της απότομης αλλαγής των θαλάσσιων συνθηκών και πιθανόν λόγω αλλαγής της αλατότητας του νερού. Η αλλαγή στην αλατότητα ήταν αναμενόμενη λόγω της ανύψωσης της Κύπρου, καθώς και λόγω των κλιματικών αλλαγών, όπως η εναλλαγή υγρών και ξηρών εποχών. Ανάμεσα στα απολιθώματα που βρέθηκαν στον ανώτερο ορίζοντα του είναι και η χελώνα Trionyx.
Οι λεπτομερείς γεωλογικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα πετρώματα του Σχηματισμού Κακκαρίστρας δεν παρουσιάζουν ενιαία εξάπλωση, αλλά εμφανίζονται κατά τόπους σε διάφορες περιοχές νότια της Λευκωσίας, με χαρακτηριστικότερη στο φαράγγι της Κακκαρίστρας. Ως εκ τούτου στα πετρώματα αυτά έχει δοθεί το όνομα «Σχηματισμός Κακκαρίστρας», ο οποίος στη συγκεκριμένη περιοχή έχει πάχος περίπου 15 μέτρα. Σημειώνεται ότι στη Γεωλογία, «σχηματισμός» ονομάζεται μια ομάδα πετρωμάτων που έχουν την ίδια ηλικία, σύνθεση και τρόπο σχηματισμού.
Το φαράγγι ή Ρυάκι της «Κακκαρίστρας» είναι παραπόταμος του ποταμού Καλόγηρος, νοτιοδυτικά των Λατσιών, από τον οποίον δημιουργήθηκαν δύο φαράγγια που φέρουν το όνομα της περιοχής. Το βορειοδυτικό φαράγγι, έχει μήκος 800 μέτρα και βάθος 7 μέτρα. Το ανατολικό φαράγγι, έχει μήκος 1000 μέτρα και βάθος 10 μέτρα. Αυτά τα δυο αρχικά αβαθή ρυάκια, διασχίζοντας την πεδιάδα, μετατρέπονται ξαφνικά σε απόκρημνα φαράγγια σαν κάθετες τομές στο έδαφος καταδεικνύοντας τα τελευταία στάδια ανάδυσης της Κύπρου από τη θάλασσα, πριν από ένα εκατομμύριο 800 χιλιάδες χρόνια!
Το μονοπάτι είναι κυκλικό και ξεκινά από το δήμο Λατσιών, σε πολύ κοντινή απόσταση από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Κατά τη διαδρομή, εκτός από τα εκατοντάδες χιλιάδες απολιθώματα κογχυλιών, μπορεί κανείς να απολαύσει άφθονη φυσική ομορφιά αφού το μονοπάτι περιβάλλεται από διάφορα λουλούδια, φυτά και δέντρα.
Η ονομασία του φαραγγιού εικάζεται ότι αναφέρεται στο «κακκάρισμα», δηλαδή το κελάηδημα της πέρδικας ή το κελάρυσμα του νερού στην περιοχή. Στην πάνω πλευρά του φαραγγιού βρίσκεται ο λόφος του Απαλού, ο οποίος λέγεται, ότι αποτελεί το κέντρο της Κύπρου, καθώς η απόσταση του συγκεκριμένου σημείου μέχρι την Κερύνεια είναι η ίδια με την απόσταση του σημείου μέχρι τη Λάρνακα. Από τον λόφο του Απαλού μπορεί κάποιος να απολαύσει την καταπληκτική θέα προς τη Λευκωσία, ιδιαίτερα τα βράδια, όπου η πόλη είναι φωτισμένη.
Ο Δήμος Λατσιών, με σκοπό να γίνει γνωστή η περιοχή, πραγματοποιεί τα τελευταία χρόνια διάφορες εκδηλώσεις. Μια εκδήλωση, η οποία έχει πλέον καθιερωθεί ως θεσμός είναι το «Φεγγάρι στο κοχύλι», κατά την οποία καλλιτέχνες τραγουδούν προς τιμήν του φεγγαριού και της νύχτας, εφόσον το καλλιτεχνικό συμβάν, λαμβάνει χώρα κατά την πρώτη πανσέληνο του Σεπτεμβρίου.
Σημείωση: Για όσους σκοπεύουν να επισκεφθούν το φαράγγι, η πρόσβαση προς αυτό γίνεται μέσω του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας – Λεμεσού ακολουθώντας την έξοδο προς τα Λατσιά και στη συνέχεια το δρόμο προς το Ολυμπιακό Σκοπευτήριο. Οι επισκέπτες προτρέπονται να είναι προσεκτικοί, να επιδεικνύουν σεβασμό προς τη φύση, να μην παίρνουν όστρακα από την περιοχή και να μην κόβουν τα σπάνια είδους αγριολούλουδα.
Πως να πάτε