Όλα όσα μπορείς να φανταστείς η φύση τα έχει ήδη δημιουργήσει, είπε ο σπουδαίος Άλμπερτ Αϊνστάιν.
Όμως, είναι κάποιες φορές κατά τις οποίες η Φύση με τον δικό της εκπληκτικό και αριστουργηματικό τρόπο μεταμορφώνει τοπία σε έργα τέχνης τα οποία ξεπερνούν κάθε ανθρώπινη φαντασία και πολλές φορές μάλιστα γίνονται αντικείμενο μελέτης από διάφορους επιστήμονες.
Κι αυτό το καταδεικνύει η περιοχή στην οποίαν θα σας ξεναγήσω σήμερα. Μια τοποθεσία η οποία αν και βρίσκεται κοντά από το κέντρο της Πάφου είναι ταυτόχρονα τόσο διαφορετική που σε ταξιδεύει σε χώρες μακρινές και εξωτικές με το παραμυθένιο σκηνικό που διαθέτει.
Φαράγγι Μαρτυρκού: Το φυσικό κομψοτέχνημα της Κοίλης
Δύο χιλιόμετρα, βόρεια της κοινότητας Κοίλης, υπάρχει ένας καλά κρυμμένος μαγικός τόπος με ασυνήθιστη φυσική ομορφιά που θα σας εντυπωσιάσει. Μια περιοχή με σπουδαία ιστορική, πολιτιστική, γεωλογική και περιβαλλοντική αξία. Ένας ανεκτίμητος φυσικός θησαυρός στα σπλάχνα αυτού του γραφικού χωριού που θα σας καταπλήξει! Το φαράγγι του Μαρτυρκού!
Πρόκειται για ένα μικρό αλλά επιβλητικό φαράγγι, μήκους περίπου 100 μέτρων. Φυσικός αρχιτέκτονας του εκπληκτικού και αξιοθαύμαστου έργου της φύσης είναι ο ποταμός του Μαυροκόλυμπου, ο μεγάλυτερος της δυτικής περιοχής της Κύπρου, οποίος αποτελεί σημείο αναφοράς τόσο για την Κοίλη όσο και για την γύρω περιοχή.
Η δύναμη του τρεχούμενου νερού του ποταμού Μαυροκόλυμπου και οι διεργασίες που έχουν γίνει στα πετρώματα, με το πέρασμα εκατομμυρίων χρόνων, δημιούργησαν λοιπόν αυτό το πανέμορφο φαράγγι το οποίο σε εμπνέει με την ομορφιά του και σε καθηλώνει με την γοητεία του.
Δέος και θαυμασμό προκαλεί στον τολμηρό επισκέπτη ο συγκλονιστικός, στενός υδάτινος διάδρομος που δημιουργούν τα τοιχώματα των ψηλών, σκαλιστών και πολύχρωμων βράχων, τον οποίον διασχίζει το κρυστάλλινο και παγωμένο νερό του ποταμού.
Οι υπέροχοι σχηματισμοί των κυματιστών βράχων με τους εξαιρετικούς ποικίλους χρωματισμούς στις αποχρώσεις του ροζ, μωβ, πράσινου και καφέ σε συνδυασμό με όλη την παλέτα του μπλε στα πεντακάθαρα νερά του ποταμού δημιουργούν ένα ασύλληπτης ομορφιάς σκηνικό, πραγματικό νεραιδότοπο!
Η απόφαση να μπούμε στο νερό και να προχωρήσουμε στο στενό πέρασμα, το πλάτος του οποίου δεν ξεπερνά τα 2 μέτρα, φάνταζε δύσκολη και παράτολμη. Το βάθος του νερού ήταν απροσδιόριστο, ωστόσο με μεγάλη προσοχή αποφασίσαμε να συνεχίσουμε.
Το νερό του Μαυροκόλυμπου, με το απόκοσμο και εκπληκτικό τιρκουάζ χρώμα, κινείται οφιοειδώς, δημιουργεί μικρούς μαιάνδρους και πέφτει από μικρούς καταρράκτες για να συνεχίσει την πορεία του.
Στην έξοδο του φαραγγιού μας περίμενε μια μεγάλη έκπληξη! Ο στενός υδάτινος διάδρομος μετατρέπεται ξαφνικά σε ανοικτό σπήλαιο, υπέροχα διακοσμημένο με εντυπωσιακούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Το σκηνικό είναι ονειρικό και η αγκαλιά της φύσης λυτρωτική!
Σε αυτήν την αγκαλιά της κυπριακής φύσης ένας ολόκληρος κόσμος χρωμάτων και αισθήσεων αποκαλύφθηκε. Τα συναισθήματα εναλάσσονταν και το μάτι μου χόρταινε εικόνες που ξεκουράζουν και γαληνεύουν πνεύμα και ψυχή!
Οι υδάτινοι ήχοι του ποταμού χαίδευαν απαλά τα αυτιά μου προσφέροντας την ηρεμία και την γαλήνη που όλοι χρειαζόμαστε. Και καθώς απολάμβανα την αέναη κίνηση του νερού σκέφτηκα αυτό που είχε πει ο Ηράκλειτος πως “κανένας δεν περπατάει στο ίδιο ποτάμι δύο φορές. Διότι το ποτάμι δεν είναι ποτέ το ίδιο, αλλά ούτε και ο άνθρωπος”.
Ας απολαμβάνουμε λοιπόν την κάθε στιγμή, διότι με κάθε δυνατή εμπειρία, με κάθε όμορφη σκέψη και συναίσθημα ο άνθρωπος είναι και μπορεί να είναι ένας διαφορετικός άνθρωπος.
Το φαράγγι με το παράξενο όνομα
Το φαράγγι του Μαρτυρίου, είναι καμουφλαρισμένο από την πυκνή βλάστηση της περιοχής και γι’ αυτό είναι δύσκολο να το εντοπίσει κανείς εάν δεν γνωρίζει το σημείο που βρίσκεται. Καλύπτεται από δρύες, περνιές, τρεμιθιές και ρασιά ενώ τις πλαγιές του φαραγγιού κοσμούν αγριολουλουδα, αρωματικά φυτά, συκιές, αροδάφνες και βάτοι. Παλαιότερα, στο φαράγγι κατέβαιναν οι πιο τολμηροί για να κυνηγήσουν αγριοπέριστερα που φώλιαζαν στις σχισμές των ασβεστολιθικών βράχων.
Κοντά στην περιοχή Μαρτύριν υπήρχαν δυο μοναστήρια: του Τιμίου Προδρόμου και του Αγίου Γεωργίου της Αξύλου. Σύμφωνα με το Ν.Γ. Κυριαζή, όπως αναφέρεται στο βιβλίο “η Κοίλη του Χθες και του Σήμερα” (συλλογικό έργο του Συνδέσμου αποδήμων Κοίλης) μια γυναίκα η οποία ζούσε με έναν καλόγερο του μοναστηριού του Προδρόμου, συνευρίσκετο ταυτόχρονα και με άλλον καλόγερο του μοναστηριού του Αγίου Γεωργίου. Όταν η σχέση αυτή μαθεύτηκε (εμαρτυρήθην), ύστερα από καιρό, ο καλόγερος, στον οποίον έκανε απιστία, την σκότωσε. Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι οι μοναχοί του μοναστηριού του Τιμίου Προδρόμου βασανίστηκαν και μαρτύρησαν μέχρι θανάτου από Τούρκους επιδρομείς.
Πάνω από τα ορμητικά νερά του ποταμού Μαυροκόλυμπου ορθώνεται ένα εντυπωσιακό πέτρινο γεφύρι το οποίο στεφανώνει τις άγριες όχθες του φαραγγιού. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του κοινοτικού συμβουλίου Κοίλης, Μιχάλη Ευθυμίου, κτίστηκε το 1900 για να εξυπηρετεί την πρόσβαση των τότε κατοίκων της περιοχής προς τις γύρω κοινότητες.
Το υπέροχο αυτό κομψοτέχνημα κατασκεύασε ο Χριστόδουλος Κάττος, από την Τάλα. Ένας σπουδαίος μάστορας της εποχής, παππούς του νυν Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’.
Το Κοινοτικό Συμβούλιο Κοίλης, προγραμματίζει την δημιουργία μονοπατιού το οποίο θα συνδέει το Φαράγγι του Μαρτυρίου με άλλες δύο εξίσου πανέμορφες τοποθεσίες: του Σφαμάτου και του Τζινούρκη.